Binalarda enerji tüketimini azaltmanın değeri dünya çapında artmıştır. Bunun nedeni, bir binanın tam teşekküllü işleyişi için fosil yakıt tüketiminin diğer sektörlerde olduğu kadar yüksek olmasıdır.

Bu nedenle, binaların inşası ve işletilmesi sırasında enerji verimliliği tekniklerinin benimsenmesi, gelecekte sürdürülebilir şehirlerin yaratılmasında çok önemli bir rol oynayacaktır.

Enerji verimliliği, enerjiyi verimsiz tüketen binalarla aynı işlemi gerçekleştirmek için bir binada daha az enerji kullanılmasıdır. Tasarım aşamasında, yapı malzemelerinin seçiminde, yapım sürecinde ve yapının işletilmesinde dikkate alınmalıdır. Tasarım aşamasında  pasif güneş evi tasarım stratejilerini benimsemek, enerji verimli bir yapıya doğru atılan ilk adımdır.

İnşaat sürecinde düşük enerjili yapı malzemeleri ve daha az enerji tüketen inşaat ekipmanları kullanılmalıdır. Bina işletimi söz konusu olduğunda, su ısıtma, fotovoltaik elektrifikasyon vb. için yenilenebilir enerji sistemlerine yönelik tesisler binaya entegre edilmelidir.

Bir Binada Enerji Verimliliği Neden Önemlidir?

Binalarda verimli enerji tüketimi, iklim değişikliğinin ve sağlıkla ilgili sorunların zararlı etkilerini azaltmanın en hesaplı yollarından biridir.

Hane halkı giderlerini azaltır ve karbondioksit emisyonlarını azaltır. 31 Ekim – 13 Kasım 2021 tarihlerinde Glasgow’da düzenlenen 26. BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nda (COP26) CO ₂ emisyonlarının azaltılmasına özel bir vurgu yapıldı. Ayrıca, enerji tasarruflu binalar, geleneksel binalara göre daha temiz yanma ve daha iyi havalandırma sağladıkları için iç ortam hava kirliliğini azaltır. Sonuç olarak astım ve akciğer kanseri gibi hava kirliliğine bağlı hastalıkların görülme olasılığı azalacaktır.

Hayat kurtarır, tıbbi tedavinin finansal ve sosyal maliyetlerini azaltır ve binaların değerini artırır .

Bir Binada Enerji Verimliliği Nedir?

Bir binadaki enerji verimliliği, aşağıda tartışılan ana yönleriyle açıklanabilir:

1. Neredeyse Sıfır Enerjili Pasif Bina Tasarımı

Neredeyse sıfır enerjili bir pasif binanın tasarımı, gerçek inşaat başlamadan önce tasarım aşamasında tüm güneş enerjisi pasif stratejilerinin benimsenmesini içerir. Örneğin, pasif güneş enerjisiyle ısıtma/soğutma, bina günışığı ve yağmur suyu hasadı için hazırlık.

Pasif bina, karmaşık bir tasarıma ihtiyaç duymaz, ancak güneş geometrisi, yerel iklim ve pencere teknolojisi bilgisi gerektirir. Pasif güneş tasarım stratejileri, proje sahasının iklim koşullarına göre seçilmelidir.

Sıcak ve kuru bir iklimde, duvar ve çatı soğutma, güneş soğutma ve toprak suyu ısı eşanjörleri gibi pasif soğutma tasarımları binaya entegre edilmelidir.

Soğuk bölgelerde klima santrali, güneşlenme alanı, trombe duvar gibi pasif ısıtma tasarımları benimsenmelidir.

2. Düşük Gömülü Enerji Yapı Malzemelerinin Kullanımı

Bina yapımında düşük oranda gömülü enerjili malzemelerin kullanılması, küresel ısınmanın etkisini azaltmak ve binayı enerji verimli hale getirmek için önemlidir. Somutlaşan enerji, inşaat malzemesinin madenciliği, imalatı, nakliyesi ve yönetimi ile ilgili tüm süreçlerde kullanılan enerjidir.

Düşük somutlaşan enerjili inşaat malzemelerine örnek olarak uçucu kül tuğlaları, elyaf takviyeli tuğlalar, ahşaplar, stabilize kerpiç bloklar, silis dumanı, cüruf ve çoğunlukla fabrikalarda yan ürün olan uçucu kül gibi çimento ikame malzemeleri verilebilir. Bu malzemeler sürekli olarak popüler hale gelmekte ve özellikle Orta Doğu, Avrupa, ABD, Birleşik Krallık ve Hindistan olmak üzere dünya çapındaki müteahhitler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.

3. Enerji Verimli Ekipman Kullanımı

Bu, bir binada LED ışıklar, fanlar, klimalar ve buzdolapları gibi mümkün olan en düşük enerjiyi gerektiren enerji tasarruflu ekipmanların kullanılmasını içerir. Energy star onaylı flüoresan ampuller, daha dayanıklı oldukları ve bakım maliyetleri geleneksel ampullere göre %75 daha az olduğu için çok tercih edilir.

Ayrıca, bir aydınlatma kontrol mekanizması kullanmak, ışıkları otomatik olarak kapattığı ve enerji israfını ortadan kaldırdığı için enerji verimliliğini artırır. Son olarak, ısıtma suyunu ve oda sıcaklığını düzenlemek için bir termoset kullanın.

4. Farklı Uygulamalarda Yenilenebilir Enerji Teknolojilerinin Entegrasyonu

Yenilenebilir enerji teknolojilerini binaya entegre etmek, enerji tüketimini azaltmanın ve karbon ayak izini azaltmanın başka bir yoludur.

Güneş enerjili su ısıtıcıları, elektrik üretmek için küçük rüzgar türbinleri, güneş fotovoltaik elektrik üretimi, operasyonel enerji tüketimini azaltmak için bir binaya kurulan yenilenebilir enerji teknolojilerine örnektir.

Hidroelektrik, biyokütle ve biyoyakıtlar gibi diğer yenilenebilir enerji kaynakları da kullanılabilir. Binaların çatı ve cepheleri termal güneş kollektörleri ve fotovoltaik panellerin yerleştirilmesi için uygundur .

Yenilenebilir enerji, enerji sistemleri için artan istihdam ve uzun ömür yanında maliyet etkinliği, sürdürülebilirlik ve enerji arz güvenliği gibi büyük avantajlar sunmaktadır. Aynı zamanda bazı ülkeler için petrol, gaz, kömür ve nükleer yakıt gibi oldukça pahalı ve ithal konvansiyonel enerjilerin yerini almaktadır.

Feyza YALÇIN
Sosyolog

 

KAYNAKLAR
https://theconstructor.org/