LEED (Leadership in Energy and Environmental Design); Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik dünyanın en yaygın kullanılan yeşil bina derecelendirme sistemidir. LEED sertifikası, çevresel, sosyal ve yönetimsel faydalar sunan, sağlıklı, yüksek verimli ve maliyet tasarrufu sağlayan yeşil binalar için bir çerçeve sağlar. LEED sertifikası, sürdürülebilirlik başarısının küresel olarak tanınan bir sembolüdür ve pazar dönüşümünün yolunu açan kararlı kuruluşlar ve bireylerden oluşan tüm bir sektör tarafından desteklenmektedir.

LEED v5, LEED’ in en yeni versiyonudur. Yapılı çevrenin düşük karbonlu bir gelecekle uyumlaştırılmasında dönüştürücü bir kilometre taşına işaret ediyor ve eşitlik, sağlık, ekosistemler ve dayanıklılık gibi kritik zorunlulukları ele alıyor.

LEED yeşil bina sertifikasyon programının en son versiyonu olan LEED v5, yapılı çevreyi Paris İklim Anlaşması’nın 2030 ve 2050 hedefleriyle uyumlu hale getirme çabalarında önemli bir kilometre taşıdır. Derecelendirme sistemi eşitlik, sağlık, ekosistemler ve dayanıklılık gibi önemli konuları ele alıyor.

LEED v5, yeniden yapılandırılmış bir LEED derecelendirme sistemi çerçevesi etrafında inşa edilmiştir ve bunların en üstünde sistem hedefleri yer alır: iklim eylemi, yaşam kalitesi ve ekolojik koruma ve restorasyon. Bunlar, derecelendirme sisteminin sonraki birkaç versiyonuna rehberlik edecek ve aynı zamanda proje ekiplerinin çeşitli stratejileri izlemeleri karşılığında ödüllendirilme biçimini önceliklendirme mekanizması olarak hizmet edecek genel odak alanlarıdır.

Daha derine inen LEED’ in Geleceği ilkeleri, LEED’ in LEED v5 ve onu takip eden ve aşağıdakileri içeren versiyonlar aracılığıyla neler yapabileceğini ve başarması gerektiğini gösteren ayrıntılı bir liste belirler:

• İklim krizinin aciliyetini yansıtacak şekilde inşaat sektörünün hızlı bir şekilde karbondan arındırılması (dekarbonizasyon)
• Uyarlanabilir ve dirençli yapılı ortamlara ilham verin ve bunları tanıyın (esneklik)
• İnsan sağlığına ve refahına yatırım yapın (sağlık)
• Çeşitliliğin, eşitliğin ve kapsayıcılığın geliştiği ortamlar yaratın (adil sonuçlar)
• Yenileyici kalkınma uygulamaları (ekosistemler) yoluyla gelişen ekosistemleri destekleyin

LEED stratejileri (önkoşullar ve krediler) sistem hedeflerinin kesişim noktasında yer alır. Derecelendirme sistemini tanımlayan kredi kategorileri, LEED v5’te kredilerin ve önkoşulların yapısı olarak hizmet vermeye devam edecektir.

LEED sertifikası için Minimum Program Gereksinimlerini öğrenin. Bir LEED üyesi talep etmeden önce binanızın veya projenizin uygun olup olmadığını bilmeniz gerekir. Genel olarak herhangi bir yeni bina (ticari veya konut) kalıcı bir yapı ise, yerel bina kurallarına uygunsa ve LEED boyut gerekliliklerine uyuyorsa sertifika almaya uygundur. Yeni Mahalleler, bina iyileştirmeleri ve komple yeniden modelleme projelerinin tümü LEED sertifikasına sahip olabilir.

Ne tür bir projenin sertifikalandırılmasına ihtiyacınız olduğunu belirleyin. Mahalleler, tadilatlar ve evler de dahil olmak üzere her türlü bina için farklı süreçler vardır. Her sertifikasyon farklı profesyoneller tarafından yapılır:

• BD+C: Bina Tasarımı ve İnşaatı. Bu, yeni inşa edilen herhangi bir binanın LEED gerekliliklerini karşıladığını belgelendirir.
• O+M: Operasyonlar ve Yönetim. Mevcut binaları daha verimli veya yeşil hale getirecek iyileştirmeleri onaylar.
• ID+C: İç Tasarım ve İnşaat. İç mekân tasarımlarını sağlıklı ve verimli çalışma alanları olarak sertifikalandırır.
• ND: Mahalle Gelişimi. Mahalle inşaatını, tasarımını ve planlamasını onaylar.
• Evler: Bireysel evlerin enerji tüketimi ve atık yönetimi açısından verimli olduğunu onaylar.

LEED kredi sistemini anlayın. LEED kredileri binanızın “LEED Puanını” oluşturur ve güneş panellerinden ışık kirliliğinin azaltılmasına kadar her şeyi içerir. Potansiyel kredilerin tam listesi LEED Kredi Kütüphanesinde bulunabilir . Binanızı planlarken, projenizin yeşil verimliliğini en üst düzeye çıkarmak için mimarınız ve tasarımcılarınızla potansiyel LEED kredilerini tartışın. Sertifikalı olmak için en az 40 krediye ihtiyacınız var. LEED sertifikası almak için “bina su ölçümü” gibi çeşitli krediler gereklidir. Binalar ayrıca Gümüş (50-59 puan), Altın (60-79 puan) veya Platin (80+ puan) sertifikaları gibi daha yüksek sertifikalara da ulaşabilir.

LEED sertifikalı profesyonellere danışın. LEED sertifikalı Yardımcı Uzmanlar (AP’ler), LEED’e özgü projeleri planlamanıza, tasarlamanıza ve oluşturmanıza yardımcı olmak üzere eğitilir. Zorlu sınavları geçmeleri ve sınavdan sonra bile eğitimlerine devam etmeleri gerekiyor. Bir projeye başlarken, kiraladığınız herhangi bir inşaatçı veya tasarımcının yanında “LEED AP” unvanını arayın. Her AP, projenizle ilgili belirli bir alanda uzmanlaşır (yani AP O+M’ler iyileştirme projeleri üzerinde çalışmak üzere eğitilir).

LEED sertifikasyonunun son tarihini öğrenin. Bu her yıl değişse de Yeşil Bina Konseyi son teslim tarihlerini çevrimiçi olarak da yayınlıyor.

İnceleme süreci boyunca ABD Yeşil Bina Konseyi ile birlikte çalışın. 20-25 gün içinde, alacağınız kredilerin ve projenizle ilgili sorunların ayrıntılarını içeren başvurunuzun bir incelemesini alacaksınız. İncelemeyi kabul etmeniz veya teklifinizde herhangi bir değişiklik yapmanız istenecektir. Teklifi yeniden göndermezseniz, kabul edilmeden veya reddedilmeden önce teklif yeniden incelenecektir. Reddedilmeniz durumunda başvurunuza yeni krediler, belgeler veya ifadeler ekleyerek itirazda bulunabilirsiniz.

 

 

Feyza YALÇIN

Yeşil Sertifika Uzmanı

 

 

KAYNAKLAR
https://www.usgbc.org/

https://www.wikihow.com/