PARİS YEŞİLİ
Paris Yeşili; inorganik bir bileşik, bir renk pigmentidir. Kimyasal adı; bakır (II) asetat triarsenit veya bakır (II) asetoarsenit olarak ifade edilir. Zümrüt Yeşili, Viyana Yeşili, İmparatorluk Yeşili, Veronese Yeşili, Schweinfurt Yeşili gibi daha birçok şekilde de bilinir. Toz yapıdaki bu pigment; ince öğütüldüğünde soluk mavi, kalın öğütüldüğünde ise çok derin bir yeşil eldesini sağlar.
Görünmez Katil
Duvar kağıdı kullanmak bir zamanlar ne kadar popülerdi ama günümüzde o kadar da tercih edilmiyor. Kim bilir, belki de bu modadan düşmenin nedeni öldürme yeteneğidir!
Paris Yeşili; Viktorya Dönemi insanlarının bazılarının hayatlarını sona erdirecek, türünün ilk örneği olan Scheele’ nin yeşili de dahil olmak üzere birçok renk tonundan biriydi. Görkemli pigment; bakırın arsenik ile karıştırılması ile elde edilen ve o dönemde bilinen diğer yeşil renklere göre çok daha parlak ve göz alıcı bir yeşildir.
1864′ te bir akşam Paris Operası’ nda İmparatoriçe Eugenie’ nin ertesi sabah gazete manşetlerini nefes kesen bir elbise giydiği söylendi. Elbise muhteşem bir yeşildi, renkleri gaz ışığında değişmeden kalacak kadar da canlıydı.
Kısa bir süre sonra, “Paris Yeşili”; sadece giysilerini değil, duvarlarını da süsleyerek sosyal elitin rengi oldu. Eğilim sonunda Victoria İngiltere’ sine de ulaşacak ve sonuç olarak insanlar ölecekti.
Arsenik alımıyla ilişkili tehlikeler iyi bilinmesine rağmen, 19. yüzyılın insanları duvarlarını kaplayan arsenik söz konusu olduğunda umursamadılar. Aslında, arsenik yüklü duvar kaplamalarını kullanan insanların ne kadar ölümcül olduğunun farkına varmamış olmaları mümkündür. Bu süre zarfında birçok aile, belirgin bir sebep olmadan gizemli bir şekilde hastalandı. Su kaynakları bozulmamıştı ve evler temizdi. İnsanlar arsenik yemenin kişiyi öldürebileceğini biliyor olsa da, sadece yanına gelmenin hastalanmalara ve ölümlere neden olabileceğini fark etmemişlerdi.
Hastayı sıcak tutmak için hastaları genellikle pencereleri ve kapıları kapalı olan karanlık odalarda tuttular. Bu nedenle baş ağrısı, yorgunluk, göğüs şikâyetleri ve mide bulantısı (arsenik zehirlenmesi belirtileri) şikâyeti olan herkes iyileşmek için yeşil yatak odalarına kapatıldı. Bu durumu daha da kötü bir hale getirdi.
Ünlü Fransız İmparatoru Napolyon Bonopart’ ın mide kanserinden öldüğünü biliyoruz. Ölümünden sonra saçında tespit edilen yüksek miktar arseniğin sebebi olarak duvar kağıtlarından şüphelenilmektedir.
Feyza YALÇIN
Kimyager
Kaynaklar:
Health & Safety Information for Artists