TİTANYUM DİOKSİT (TiO2)
Kusursuz beyazlık sizi kanser edebilir. Nasıl mı? Titanyum dioksit (TiO2) sayesinde.
Kişisel maruziyet ölçümlerinde en riskli parametrelerden birisi olan titanyum yeryüzünde en çok bulunan elementlerden birisidir. Bol bulunmasına ve kullanım alanlarının çok çeşitli olmasına rağmen pahalı bir malzemedir. Pahalı olmasının en temel sebebi ise günümüz teknolojisinde bile işlenmesinin zor olmasıdır. Titanyum özel jeolojik şartlarda seyrek olarak yataklanır ve bu yüzden de yataklarının dağınık olarak bulunması işlenmesini zorlaştırır.
Hafif ama güçlü, korozyona dayanıklı bu geçiş metali parlak gri bir renge sahiptir. O kadar serttir ki; metal haldeyken kuvarsı bile çizebilir, üstelik kuvars bozunmaya karşı bilinen en sağlam mineral olmasına rağmen.
Biyolojik uyumluluğu onu sağlık sektörü için de vazgeçilmez yapmıştır. Ortopedik protez ve uygulamalarda, diş implantlarında oldukça yaygın bir kullanımı söz konusudur. Korozyona dayanıklı, alternatiflerine göre oldukça hafif ve toksik olmaması bu durumun temel sebebidir. Ayrıca çok kolay şekillenir ve lehimlenir. Aslında titanyum alerjisi diye bir hastalık nadir de olsa görülmektedir fakat alternatiflerine göre yine de düşük olasılık içeriyor olması tercih sebebi haline getirir.
Titanyum daha birçok sektörde kullanılır, bunların en yaygın olanları; kuyumculuk, silah üretimi, havacılık, deniz sanayi, spor malzemeleri yapımı, uzay sanayi olarak sayılabilir.
Eskiden beyaz pigment olarak kullanılan karbonatın yerini günümüzde çok daha mükemmel beyazlık sağlayan TiO2 almıştır. TiO2 ayrıca renklerin zenginleştirilmesinde ve parlaklığında kullanılır. Üstelik UV koruması sağlar. Buradan da anlaşılacağı gibi; boyalarda, cilalarda, kağıt ve plastiklerde, mürekkeplerde, kauçuk ve tekstil ürünlerinde, kozmetiklerde, güneş koruyucularda, deri ürünlerinde, yiyecek renklendirmede ve seramik yapımında kullanılır. Tahmin edersiniz ki; afiyetle yediğimiz beyaz leblebi ile duvar boyamızın arasında bir benzerlik var; evet bu beyazlık TiO2’ den geliyor. Tabi her leblebi bunu içermeyebilir ama kusursuz beyazlık için TiO2 şart!
Titanyum dioksit metabolizmamız tarafından ne yazık ki parçalanamaz. Bu da DNA’ yı etkiler. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı ve Ulusal İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü tarafından insanlar için ‘olası konserojen’ olarak nitelendirilmiştir. Bazı Avrupa Birliği üyesi ülkeler gıdalarda kullanımını yasaklamıştır.
Titanyum tetraklorit minerali ise; yapay duman ve gökyüzünde yazı oluşturmada kullanılır. Nemli havada yoğun ve beyaz bir duman çıkarabilmesi, ona bu özelliği sağlar. Bunun zararları ile ilgili ise henüz kesin bir araştırma sonucu yoktur.
Feyza YALÇIN
Kimyager
Diğer Blog Yazılarımız İçin: https://haliccevre.com/blog/ Okumak İsteyebilirsiniz: Lastik, Lastik Tozu ve Lastik Buharı Maruziyeti
Kaynaklar: