Çifte önemlilik kavramı, risklerin ve fırsatların hem mali hem de mali olmayan bir perspektiften önemli olabileceği gerçeğine işaret etmektedir. Başka bir deyişle, çevresel ve sosyal hedefler için önemli olan konular veya bilgiler zaman içinde mali sonuçlar doğurabilir.

Matthias Täger, London School of Economics’teki İklim Değişikliği ve Çevre üzerine Grantham Araştırma Enstitüsü’nün bu son yorumunda, finansmanın ve kurumsal faaliyetlerin çevresel etkilerinin maddi olarak önemli olduğu fikrinin, sürdürülebilir bir finansal sistem anlayışının merkezinde yer aldığını yazıyor. Bu, “çifte önemlilik ” kavramıdır ve muhasebe standartlarının neyi ‘maddi’ olarak kabul ettiğine ilişkin geleneksel anlayışı genişleterek, yalnızca şirket üzerindeki iklimle ilgili etkileri değil, aynı zamanda bir şirketin iklim üzerindeki etkilerini de içerir.

Yatırımcıların bilinçli kararlar verebilmelerini sağlamak için, bu bilgilerin şirketin başarısı veya başarısızlığı için “maddi” veya önemli olduğu düşünülüyorsa, şirketlerin bilgileri açıklamaları gerekir. Ancak neyin önemli olduğu ‘kime göre önemlidir?’ sorusuna bağlıdır, diyor Täger. Önemli olarak kabul edilenlerin geleneksel yorumları, “tek bir stilize ders kitabı yatırımcısının iddia edilen bilgi gereksinimlerine” odaklanırken, yatırımcının diğer bilgi ihtiyaçlarını, özellikle de emisyonlar ve diğer çevresel etkilerle ilgili olarak bir kenara atıyor.

‘Çifte önemlilik’ kavramı, şirketin faaliyetlerinin iklim değişikliği ve çevre üzerindeki etkilerinin yanı sıra kârlılık üzerindeki etkilerini de dahil ederek, önemli olarak kabul edilenleri genişleterek bu bilgi boşluğunu giderir. Önemlilik iklim değişikliğinin finans ve kurumsal faaliyetler üzerindeki etkisi iken, çift önemlilik finans ve kurumsal faaliyetlerin iklim değişikliği üzerindeki etkisini içermektedir.

Täger, bireysel finans kuruluşlarının, bir yandan yatırım faaliyetlerini Paris Anlaşması ile uyumlu hale getirmek ve diğer yandan iklimle ilgili riskleri yönetmek arasında bir yelpazede iklim değişikliğine yanıt verdiğini yazıyor. Çifte önemlilik, yalnızca iklim risk yönetimine odaklanmak yerine, tüm bu yelpazedeki bilgi ihtiyaçlarını dolduruyor.

Yatırımcılar ve düzenleyiciler, net sıfır karbon emisyonunu savunmak, yeşil ve iklimle ilgili finansmanın hızlı büyümesini teşvik etmek ve ‘trilyonları karbondan uzaklaştırıp sürdürülebilir alternatiflere kaydırmak’ için bir araya geliyor. Ölçülen şey yönetilir ve böylece ifşa gereklilikleri kurumsal davranışı doğrudan etkileyebilir.

AB Komisyonu tarafından Nisan 2021’de kabul edilen yeni Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Yönergesi önerisi (CSRD), Avrupa’da 50.000’den fazla şirketin çifte önemlilik değerlendirmesi yapmasını zorunlu kılacaktır.

İlk olarak AB Komisyonu tarafından Mali Olmayan Raporlama Güncellemesine İlişkin Bağlayıcı Olmayan Kılavuz İlkelerin (NFRD) bir parçası olarak tanıtılan çifte önemlilik kavramı, risklerin ve fırsatların hem mali hem de mali olmayan bir perspektiften önemli olabileceği gerçeğine işaret etmektedir. Başka bir deyişle, çevresel ve sosyal hedefler için önemli olan konular veya bilgiler zaman içinde mali sonuçlar doğurabilir.

Bu, çifte önemliliğin elde edilmesinin iki kat daha zor olduğu veya iki ayrı değerlendirme yapmanız ve iki ayrı matris çizmeniz gerekeceği anlamına gelmez. Yalnızca önemlilik sürecinin kendisinin veri odaklı, dinamik ve bağlam odaklı olduğundan ve daha geniş bir dış veri kapsamını dikkate aldığından emin olmanız gerekir.

Çift önemlilik, ilgili risk ve fırsatların belirlenmesine yönelik kapsamlı bir yaklaşım sağlar. İlk bakış açısı, ESG ile ilgili risklerin ve fırsatların şirketin “performansı, gelişimi ve konumu” üzerindeki potansiyel veya gerçek etkilerine bakar – genellikle yatırımcı tipi bir izleyici kitlesi ile “finansal önemlilik” olarak belirtilir. Diğer taraf, hedef kitlesi tüketiciler, sivil toplum, çalışanlar ve yatırımcılardan oluşan “çevresel ve sosyal önemlilik” olarak etiketlenen “şirket faaliyetlerinin dış etkileri” ile ilgilidir.

 

Feyza YALÇIN
Sosyolog

 

KAYNAKLAR
greencentralbanking.com
datamaran.com