Toprak besin yönetimi, ticari gübrelerin, gübrelerin, katkı maddelerinin ve organik yan ürünlerin bitki besin kaynağı olarak tarımsal arazilere uygulanmasını yönetmek olarak tanımlanmaktadır.

• Doğru miktar – uygun uygulama oranı
• Doğru kaynak – uygun türü uygulamak
• Doğru yerleştirme – uygulama için uygun yöntemi kullanma
• Doğru zamanlama – sistemin yaşam döngüsünde doğru zamanda uygulama

Yetiştiriciler, bunları göz önünde bulundurarak, bir mahsulün aldığı besin maddelerini en üst düzeye çıkarabilir ve çevreye boşa harcanan veya kaybolan katkı maddelerinin miktarını en aza indirebilir. Toprak besin yönetiminin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi, sürdürülebilir tarımın kritik bir bileşenidir çünkü yetiştiricilere ekonomik faydalar sağlarken, aşırı besin değişikliklerinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltır.

Toprak besin yönetiminde iki genel amaç; toprak sağlığını iyileştirmek ve mahsullerin besin gereksinimlerini karşılamaktır. Sağlıklı toprak, “toprağın bitkileri, hayvanları ve insanları besleyen hayati bir canlı ekosistem olarak işlev görme kapasitesinin devam etmesidir”. Bu tanım hem kısa vadede hem de uzun vadeli üretim hedefleri için besin gereksinimlerini ve mahsul üretkenliğini karşılama ihtiyacını belirtir.

Mahsul besin gereksinimlerinin belirlenmesi, bir besin yönetim planı oluşturmak için önemli bir başlangıç ​​noktasıdır. Genellikle bir toprağın besin sağlama kapasitesi ve fiziksel yapısı, evde veya profesyonel  toprak testi yoluyla belirlenir. Bu toprak testlerinden elde edilen sonuçlar, hangi yönetim uygulamalarının ve toprak değişikliklerinin mahsul veriminde veya karlılığında bir artışa izin vereceğini ve mahsul rejimine bağlı olarak düzenli olarak gerçekleştirilmesi gerektiğini belirleyecektir.

Yetiştiricilerin göz önünde bulundurması gereken en kritik besinler azot, potasyum ve fosfordur. Bu besinlerden herhangi birinin aşırı bolluğu veya aşırı uygulanması, besinlerin çevreye salınması yoluyla çevresel bozulmaya yol açabilir. Toprak testi ayrıca diğer besinlerin eksikliklerini ortaya çıkaracak ve yetiştiriciye su tutma kapasitesi ve toprak asitliği gibi bilgiler sağlayabilir.

Toprak organik maddesinin arttırılması, toprak sağlığının iyileştirilmesi için önemli bir hedeftir. Toprak organik maddesinin oluşumu ve ayrışması, sırayla bitki alımı için uygun hale gelen enerji ve besin maddelerini depolar ve serbest bırakır. Besin maddelerine ek olarak, toprak organik maddesi, toprak florası ve faunasında daha fazla çeşitlilik için yaşam alanı sağlarken, toprak dokusunu, yapısını ve kimyasal dengesini iyileştirebilir. Toprağın organik maddesini artırmaya odaklanan toprak yönetimi teknikleri, yeterli besin kaynağına ve depolama kapasitesine sahip sistemlere yol açacaktır.

Örtü bitkilerinin, kompostun veya gübrenin bir yönetim sistemine dahil edilmesinin tümü, kimyasal gübrelere dayanmadan topraktaki organik maddeyi ve besin mevcudiyetini artırmaya yönelik yöntemlerdir. Bu tekniklerden herhangi birinin bir ürün yetiştirme sisteminde kullanılması, sahaya özgü besin ihtiyaçlarının ve değişikliklerin sahip olabileceği etkilerin değerlendirilmesini gerektirir. Bazı durumlarda, ticari gübreler, toprak sağlığını artırmak ve mahsuller tarafından besin alımını yönetmek için en uygun maliyetli ve sürdürülebilir yöntem olabilir.

 

Feyza YALÇIN
Kimyager

 

KAYNAKLAR

https://sarep.ucdavis.edu/