İÇ MEKAN HAVA KİRLİLİĞİ

Hava Kalitesiİç mekan hava kirliliği uluslararası bir sağlık sorunudur çünkü insanlar zamanlarının çoğunu içeride geçirirler. Söz konusu kirleticiler arasında biyolojik kirleticiler, yanma kirleticileri, uçucu organik bileşikler, radon ve diğer gazlar bulunur. İnsanlar binlerce yıl öncesine kadar eski Romalılar’ a ve Mısırlılar’ a giden kurşun ve asbestli bir tarihe sahiptir. Bu iki kirletici eski evlerde ve apartman dairelerinde hala sorun teşkil etmektedir. Tüm bu toksik maddeler minimize edilebilir veya hafifletilebilir. Bu sorunların farkında olmak, insanların yaşadığı yerlerde hava kalitesinin iyileştirilmesinde kritik bir ilk adımdır.

Biyolojik kirleticiler arasında küf, virüsler, bakteriler, polen, hayvan kepeği ve toz akarları bulunur. Nem biyolojik kirleticilerin varlığında önemli bir rol oynar.

Uçucu organik bileşikler (VOC’ ler); bazı katı veya sıvılardan oda sıcaklığında salınan gazlardır. Ev havasında bulunan birçok VOC’ nin göz, burun ve boğaz tahrişi gibi olumsuz sağlık etkileri vardır; astım alevlenmesi, akciğer, böbrek ve merkezi sinir sistemi hasarı, hatta kansere sebep olur. VOC kaynakları arasında yapı ürünleri, boyalar, sıyırıcılar, çözücüler, ahşap koruyucular, oda spreyleri, hobi malzemeleri, böcek ilaçları, kuru temizlenmiş giysiler ve daha fazlası bulunur.

Renksiz, güçlü kokulu bir gaz olan formaldehit, yapı malzemeleri, dolaplar, mobilyalar, ev temizleyicileri, boyalar, peyzaj malzemeleri ve diğer ürünlerin üretiminde kullanılan yaygın bir VOC’ dir. Kontrplak, sunta ve orta yoğunlukta lif levha üretiminde kullanılır. Formaldehit gazsız olarak adlandırılan bir işlemde havaya salınır. Formaldehit ayrıca sigara dumanının ve odun, gazyağı, doğal gaz, yağ ve benzinin yanma ürünüdür. Formaldehit maruziyetinin olumsuz sağlık etkileri arasında göz, burun ve boğaz tahrişi; hırıltı ve öksürük; ayrıca alerjik reaksiyonlar. Yüksek düzeyde formaldehite uzun süre maruz kalmak insanlarda kansere neden olabilir.

İç mekan havasında endişe duyulan diğer VOC’ ler arasında benzen, stiren, ksilen ve metilen klorür bulunur. Benzen; çevresel tütün dumanı, çözücüler, kontrplak, sunta, fiberglas, ahşap paneller, yapıştırıcılar, boya, kalafatlama ve ahşap sıyırıcılarda bulunan bir insan kanserojenidir. Stiren; plastik, kauçuk, gıda kapları, halı altlığı, vinil döşeme ve reçinelerin imalatında kullanılır. Stiren maruziyetinin akut sağlık etkileri arasında mukoza zarı tahrişi, depresyon, kas güçsüzlüğü ve göz, burun, boğaz tahrişi. Kronik etkiler arasında işitme kaybı, periferik nöropati ve böbrek hasarı bulunur. Ksilen bir çözücüdür, kauçuk ve yapıştırıcıların bir bileşenidir. Maruz kalmanın sağlığa etkileri, merkezi sinir sisteminin depresyonu, baş dönmesi, sinirlilik ve kusmayı içerir.

Metilen klorür; aynı zamanda diklorometan olarak da bilinir. Boya, boya sıyırıcılar ve yapıştırıcılarda kullanılır. Maruz kalma, merkezi sinir sistemine, karaciğer kanserine ve akciğer kanserine sebep olabilir. Bu, evlerde bulunan VOC’ lerin kapsamlı bir listesi değildir, ancak ortak malzemelerden kaynaklanan potansiyel tehlikeleri göstermek içindir.

Asbest terimi; ısıya dayanıklı ve lifli olan doğal olarak oluşan silikat mineralleri anlamına gelir. Lifler yumuşaktır ve yapı malzemelerine kolayca dahil edilebilir. Krizotil veya beyaz asbest en çok inşaat malzemelerinde kullanılmıştır. Asbest eski evlerde bulunur. Isıtma sistemlerinde ve ısıtma kanallarında yalıtım olarak kullanılmıştır. Bazı eski evlerde, aslında tüm kazanları kapsar. Asbest ayrıca birleşik bileşik, odun sobalarının arkasında yangın bariyerleri, çatı dolguları, yer ve tavan fayans yapıştırıcıları, contalar ve otomobil fren balataları olarak kullanılan sac eşyaların bir bileşeniydi. Asbest ayrıca ütü masası örtülerinde de kullanılmıştır.

CO2 ve O2 miktarı da iç ortam hava kalitesini etkileyen faktörlerdendir. Yaşanılan ortamdaki metrekareye düşen CO2 ve O2 miktarları o ortamın hava kalitesi hakkında bilgi veren parametrelerdendir.

Partiküler madde aeresoller ve ortamın termal konfor verileri (PMV-PPD-Wbgt-i) iç ortamın kalitesini belirleyen faktörlerdendir.

 

İlker CİVİL
Çevre Mühendisi


Kaynak:
https://www.intechopen.com/


Adresimiz

Ali Kuşçu Mahallesi, Yavuz Selim Caddesi, No: 50, Fatih/İstanbul

İletişim Bilgilerimiz


+90 212 621 23 40+90 212 621 23 59info@haliccevre.com

Sosyal Medya Hesaplarımız


Merhaba
1
Merhaba
Mesajınıza hafta içi 07:30 - 17:00 saatleri arasında dönüş yapılacaktır.