Günlük hayatımızda sağlıklı beslenme üzerine pek çok şey duyuyoruz. Kimimiz organik ürünlere yöneliyor, kimimizse zaman darlığı ya da alışkanlık nedeniyle paketli gıdaları tercih ediyoruz. Ancak pek düşünmediğimiz bir konu var: Yediğimiz şeylerin vücudumuzda bıraktığı izler sadece bize değil, doğaya da yansıyor. Özellikle de dışkımız aracılığıyla…

Evet, kulağa tuhaf gelebilir. Ama insan dışkısı, tıpkı evsel atıklar gibi çevreye karışıyor. Peki bu atık ne yediğimize bağlı olarak doğaya ne kadar zarar verebilir?

Organik Beslenen Bireylerin Dışkısı

Organik beslenen kişilerin dışkısı genellikle daha lifli, doğal ve kolay çözünebilir yapıdadır. Yüksek lifli gıdalar (sebzeler, tam tahıllar, baklagiller) bağırsaklarımızın daha verimli çalışmasını sağlar. Bu da hacimli, mikrobiyal olarak zengin ve doğayla uyumlu bir dışkı demektir.

Üstelik bu tür dışkı, uygun koşullarda kompostlanarak toprağa geri kazandırılabilir. Yani doğru yöntemlerle işlendiğinde doğaya zarar vermek bir yana, toprak kalitesini bile artırabilir.

Paketli Gıdalarla Beslenen Bireylerin Dışkısı

Öte yandan, işlenmiş ve paketli gıdalarla beslenen kişilerin dışkısında durum farklı olabilir. Bu gıdaların çoğunda katkı maddeleri, yapay tatlandırıcılar, renklendiriciler ve koruyucular bulunur. Bazı maddeler vücutta tamamen parçalanamaz ve dışkıyla dışarı atılır. İşte bu noktada çevreye zarar verebilecek içerikler devreye girer.

Araştırmalar, bazı katkı maddelerinin atık su arıtma tesislerinde bile tam olarak temizlenemediğini ve su kaynaklarına karışabildiğini gösteriyor. Ayrıca mikroplastikler gibi zararlı maddelerin dışkıyla atıldığı da bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Bunlar zamanla doğada birikir ve canlı yaşamını olumsuz etkileyebilir.

Neden Önemli?

İnsan dışkısı, kanalizasyon sistemleri aracılığıyla doğaya ulaşabiliyor. Her gün milyarlarca insanın çıkardığı bu atığın içeriği, beslenme biçimimize bağlı olarak ya doğaya uyumlu ya da zararlı olabilir.

Bu konu sadece kişisel sağlıkla ilgili değil. Aynı zamanda çevre sağlığı, su kaynaklarının temizliği ve ekosistem dengesiyle de doğrudan bağlantılı.

Organik gıdalar sadece vücudumuza değil, doğaya da iyi geliyor. Elbette her zaman her koşulda organik beslenmek mümkün olmayabilir. Ama ne kadar az katkı maddesi tüketirsek hem bedenimiz hem de doğa için o kadar faydalı olur.

Unutmayalım: Beslenme biçimimiz, sadece bizi değil; toprak, su ve doğamızı da etkiliyor.

 

Feyza SAK

Kimyager

 

KAYNAKLAR:

1. Schwabl, P. et al. (2019). Assessment of microplastics in human stool: A pilot study. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31476765/
2. Choi, Y. et al. (2021). Ultra-Processed Foods and Gut Microbiome: A Review. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8295567/
3. org. The microbiome science of composting and human excrement composting: a review. https://arxiv.org/abs/2409.07376
4. Effect of Diet on Feces Composition and Environmental Quality. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1056617119321567