Yeşil Dönüşüm Destek Programı döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımların desteklenmesine yönelik olarak, Bakanlık tarafından belirlenecek uygulama usul ve esasları kapsamında Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürlüğünce yürütülecek olan destek programıdır.

Program kapsamında, sanayinin yeşil dönüşümüne yönelik enerji verimliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının önlenmesi hammadde verimliliğinin artırılması ve atıkların azaltılması gibi uygulamalara öncelik verilecek olup böylelikle imalat sanayiinin yeşil dönüşümüne ve ülkemizin 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşılmasına katkı sağlanacağı değerlendirilmektedir. Programın uygulama usul ve esaslarını belirlemek amacıyla hazırlanmakta olan Yeşil Dönüşüm Destek Programı Uygulama Usul ve Esasları Tebliği Taslağı’nın tamamlanmasıyla 2023 yılı sonuna kadar uygulamaya konulması planlanmaktadır.

İmalat sanayiinde yeşil dönüşüm desteklenecek, döngüsel ve sürdürülebilir üretim uygulamalarının artırılması sağlanacaktır. Bu konuda alınan tedbirler ve yürütülecek faaliyetler şu şekildedir:

• Sürdürülebilir üretim ve yeşil dönüşüm teknolojilerinin benimsenmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için Ar-Ge faaliyetleri ve teknoloji transferi desteklenecektir. Gerçekleştirilecek Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında açılacak Sanayide Yeşil Dönüşüm Çağrısı ve SAYEM Yeşil Dönüşüm Çağrısı ile bu alandaki faaliyetler desteklenecektir.
• Mevcut OSB’lerde, endüstri bölgelerinde (EB) ve küçük sanayi sitelerinde (KSS), ortak kullanıma yönelik yeşil dönüşüm projeleri tasarlanacak, Yeşil OSB ve Yeşil EB’ler yaygınlaştırılacaktır. OSB’lerin yeşil dönüşümünü destekleyen GES, çevre laboratuvarı, biyogaz tesisi, ileri arıtma, solar enerji aydınlatma vb. projelerinin ihale süreçleri tamamlanacaktır.
• KOBİ’lerin yeşil dönüşüme yönelik farkındalıkları artırılacak ve sektörel dönüşüm profilleri oluşturulacaktır. Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında KOBİ’lerin güneş enerjisi yatırımları ve döngüsel ekonomi alanındaki projeleri desteklenecektir.
• Başta yeşil mutabakat olmak üzere yeşil dönüşümle ilgili sektörel değerlendirmelerin yapılması ve dönüşüm stratejilerinin hayata geçirilmesi sağlanacaktır. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının olası kapsam değişiklikleri senaryolaştırılarak olası etkiler araştırılacaktır.
• Yeşil sanayi işletmelerinin yetkin dönüşüm danışmanlarının belgelendirilmesi ve desteklenmesi sağlanacaktır. Dijital bir eğitim portalı kurulacak, yetkinlik bazlı sertifikasyon ve akreditasyon sistemi oluşturulacak, iklim adaptasyonu ve emisyon azaltımı faaliyetlerine entegre eden yeşil dönüşüm uzmanları ve yeşil firmalardan oluşan bir veri tabanı geliştirilecektir.
• Sanayinin yeşil dönüşümüne yönelik gelişmelerin izlenmesi ve değerlendirilmesi için altyapı oluşturulacaktır. Endüstriyel faaliyetlerin iklim bilgisine dayalı olarak sanayideki sürdürülebilir dönüşümü izlemek için Sanayi Sicil Sistemiyle uyumlu bir bilgi yönetim sistemi oluşturulacaktır.
• Sıfır kirlilik hedefine yönelik emisyonlarını azaltarak enerji ve kaynak verimli üretim yaptığını raporlayan tesislerin temiz üretim yaptıklarını gösterecek şekilde sertifikalandırılmaları sağlanacaktır. Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi düzenlenmeye başlanacaktır.

Feyza YALÇIN

Sosyolog/ Yeşil Sertifika Uzmanı

KAYNAKLAR

https://www.resmigazete.gov.tr/